Bronnen en verwijzingen

Methodiek

Om het DNA van het landschap te kunnen achterhalen is een aantal stappen ondernomen. Allereerst is het projectgebied afgebakend aan de hand van gemeentegrenzen en een kaart op de website van Geopark Peelhorst en Maasvallei. Vanwege de grootte van het zo ontstane projectgebied zijn twee deelgebieden aangewezen. De gebiedsbegrenzing met deelgebieden zijn hier te vinden.

Vervolgens is per deelgebied de landschapsecologie uitgewerkt en zijn kantelpunten in de geschiedenis van de deelgebieden omschreven. Voor het bepalen van de landschapsecologie zijn per deelgebied de bodem, geologie, geomorfologie, watertoestand, klimaat en flora en fauna onderzocht door literatuurstudie te doen. Om de kantelpunten in het gebied in de loop van de geschiedenis te bepalen is door middel van literatuurstudie een tijdlijn opgesteld met daarin de loop van enkele belangrijke (cultuur)historische elementen in de deelgebieden. Uit deze tijdlijn was vervolgens een vijftal momenten in de geschiedenis af te lezen, waaruit de kantelpunten voor de deelgebieden zijn opgesteld: de Peelrandbreuk, turfwinning, heideontginning, de Maasterrassen en bewoning. Deze kantelpunten – gebaseerd op de tijdlijn en de landschapsecologie – vormen het DNA van het landschap.

Het geopark:

Geopark Peelhorst Maasvallei. (z.d.). Geopark – Het barst hier van de breuken. Geraadpleegd op 7 oktober 2021, van https://peelhorstenmaasvallei.nl/

Landschapsecologie:

Klimaat:

NMI. (2021). Neerslagtekort [Illustratie]. Neerslagtekort. https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/geografische-overzichten/neerslagtekort_droogte

Klimaatadaptatie Brabantse Peel. (2021, juni). Uitvoeringsagenda klimaatadaptatie Brabantse Peel. https://www.helmond.nl/bis/2021/Raadsinformatiebrieven/RIB%20103%20Bijlage%201%20-Uitvoeringsagenda%20Brabantse%20Peel.pdf

Vegetatie & fauna:

natuurparkenlimburg. (z.d.). Flora en Fauna - Nationaal Park De Groote Peel. Geraadpleegd op 13 oktober 2021, van http://www.natuurparkenlimburg.nl/np/de-groote-peel/over-het-park/flora-en-fauna

Elen. (z.d.). RivierPark Maasvallei. Geraadpleegd op 13 oktober 2021, van https://www.rivierparkmaasvallei.eu/nl/toegangspoort/elen

Maashorst - soorten. (z.d.). IVN. Geraadpleegd op 13 oktober 2021, van https://www.ivn.nl/afdeling/uden/maashorst-soorten

Veenmos. (z.d.). [Foto]. Veenmos. https://nl.wikipedia.org/wiki/Veenmos

Geologie:

Janssen, C. (z.d.). Wijstgronden - Geologie van Nederland. Geraadpleegd op 2 september 2021, van https://www.geologievannederland.nl/landschap/landschapsvormen/wijstgronden

Geomorfologie:

Atlas van Nederland. (1985). Deel 13: Geologie, geomorfologie, morfogenese. Geraadpleegd op 18 oktober 2021, van http://avn.geo.uu.nl/13geologie/79/79.html

Maasterrassen:

Staatsbosbeheer. (z.d.). Maasdal. Geraadpleegd op 12 oktober 2021, van https://www.staatsbosbeheer.nl/natuurgebieden/maasdal

Water:

De Peel volledig hersteld door nieuwe waterhuishouding. (2018, 4 april). 1Limburg | Nieuws En Sport Uit Limburg. https://www.1limburg.nl/de-peel-volledig-hersteld-door-nieuwe-waterhuishouding

NatureToday.com. (2020, 8 juni). Wijstgronden: bijzonder verschijnsel in ere hersteld. nature today. https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=26288

Wat is wijst? (z.d.). [Illustratie]. Geopark Peelhorst en Maasvallei. https://peelhorstenmaasvallei.nl/wijstgronden/

Hist. geografie:

Hist. bouwkunde:

Carré boerderij plattegrond. (z.d.). [Illustratie]. carré boerderij plattegrond. https://nl.pinterest.com/pin/781937554035395471/

Reconstructie van de plattegrond van de Plashoeve te Lieshout, gebaseerd op opmetingen in 1970. (z.d.). [Illustratie]. langgevelboerderij. https://nl.wikipedia.org/wiki/Boerderijtype#Dwarshuisgroep_of_Zuid-Nederlandse_huisgroep

Berendsen, H. Landschap in delen: overzicht van de geofactoren (1997)

InspirerendeLocaties.nl. (2019, 5 juli). Hoeve Rosa - Sevenum - Inspirerende Locaties. https://www.inspirerendelocaties.nl/hoeve-rosa.19820.lynkx?PostedField[provincie]=101&PostedField[provincies]=101&search=true&PostedField[SoortLocatie]=12&straal=20&subadressId=

A. (2020, 7 april). Vuursteenmijnen en Vikingbedden. Historisch Nieuwsblad. https://www.historischnieuwsblad.nl/vuursteenmijnen-en-vikingbedden/

Hist. bodemarchief:

RMO. (z.d.). Gouden peelhelm [Foto]. Gouden peelhelm. https://www.rmo.nl/tentoonstellingen/tentoonstellingen-archief/de-gouden-peelhelm-feit-en-fictie/

Bodem:

DINO loket. (z.d.). Ondergrondmodellen | DINOloket. Geraadpleegd op 7 oktober 2021, van https://www.dinoloket.nl/ondergrondmodellen

Atlas van Nederland. (1987). Deel 14: Bodem. http://avn.geo.uu.nl/index14.html. Geraadpleegd op 18 oktober 2021, van http://avn.geo.uu.nl/index14.html

Doorsnedes:

DINO loket. (z.d.-a). Hiërarchisch | DINOloket. Geraadpleegd op 7 oktober 2021, van https://www.dinoloket.nl/stratigrafische-nomenclator/hierarchisch

Kantelpunten:

De breuk:

[Kaart van de belangrijkste tektonische structuren in de ondergrond van zuidwestelijk Nederland, noordoostelijk België en het westen van Noordrijn-Westfalen]. (z.d.). peelrandbreuk. https://nl.wikipedia.org/wiki/Peelrandbreuk

KNMI. (z.d.). KNMI - Roermond 13 april 1992 - de zwaarste aardbeving in Nederland ooit. Geraadpleegd op 12 oktober 2021, van https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/roermond-13-april-1992-de-zwaarste-aardbeving-in-nederland-ooit

De Peelrandbreuk - De Peelrandbreuk in Brabant en Zuid Nederland. (2020, 30 augustus). Peelrandbreuk. https://www.peelrandbreuk.eu/de-peelrandbreuk/

Turfwinning:

Leestekens van het Landschap. (z.d.). Veenbaan - Leestekens van het Landschap. Geraadpleegd op 21 oktober 2021, van https://www.leestekensvanhetlandschap.nl/veenbaan

Heideontginning:

Toon van Els. (z.d.). [Foto]. Toon van Els. https://nl.wikipedia.org/wiki/Toon_van_Els

Agrarisch cultuurlandschap:

https://edepot.wur.nl/304440 Landschappen van Maas en Peel. J. Renes. 1998.

Bewoning:

Vuursteenmijnen en Vikingbedden. (2020, 7 april). Historisch Nieuwsblad. https://www.historischnieuwsblad.nl/vuursteenmijnen-en-vikingbedden/

Tijdlijn:

Stamboom:

Haartsen, A., Landbouw, natuur en voedselkwaliteit, & Bureau Lantschap. (2010, januari). Ontgonnen verleden (2010/dk131).

Toponiemen:

Google Maps. (z.d.). [Schermafbeelding Google Maps]. De Horsten.

Toekomstvisie:

Domplein Utrecht. (z.d.). [Foto]. Okra. https://www.okra.nl/projecten/domplein/

krusevac fortress, krusevac. (z.d.). [Foto]. trek.zone.

https://trek.zone/en/serbia/places/246859/krusevac-fortres

Les ruines de la Viére. (z.d.). [Foto]. procence-alpes-cotadazur. https://provence-alpes-cotedazur.com/offres/les-ruines-de-la-viere-esparron-de-verdon-fr-2879930/

Waterlicht. (z.d.). [Foto]. https://www.studioroosegaarde.net/project/waterlicht. https://www.studioroosegaarde.net/project/waterlicht

Maps. (z.d.). https://www.google.com/maps. Geraadpleegd op 20 december 2021, van https://www.google.com/maps

LisserNieuws. (2019). Natuurvriendelijke oever [Foto]. https://www.lissernieuws.nl/nieuws/duurzaam-groen/66229/rijnland-stimuleert-aanleg-van-natuurvriendelijke-oevers-met-su

Waterschap Hollandse Delta. (2019). Natuurvriendelijke oever Strijense haven [Illustratie]. https://www.wshd.nl/plan-natuurvriendelijke-oever-strijense-haven